Kresy – nasze zobowiązanie

W roku 2016 w ramach akcji „Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia” wraz z uczniami- Michałem Czarneckim, Przemysławem Demboryńskim, Wiktorem Słomińskim, Mateuszem Stankiem, nauczycielem-Janem Przyszlakiem z Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Ludowie Polskim oraz znajomymi porządkowaliśmy cmentarz w Zawadówce i mogiłę znajdującą się w części ukraińskiej cmentarza. Już wówczas wiedziałam, że w najbliższej przyszłości muszę postawić tam pomnik upamiętniający pomordowanych. Po powrocie z akcji rozpoczęłam zbiórkę funduszy na ten cel. Darczyńcami byli głównie krewni leżących w mogile, ale również miłośnicy Kresów. W ciągu roku udało się zebrać wymaganą kwotę.

W czerwcu 2017 r. udałam się do Monasterzysk, aby zamówić pomnik. Podczas kolejnej akcji w 2017 r. nadzorowałam pracę kamieniarzy przy stawianiu pomnika. 26 lipca 2017 r. zorganizowałam sentymentalną podróż na Kresy, której uczestnikami była 50 cio osobowa grupa związana korzeniami z Zawadówką i Markową. Głównym celem wyjazdu było odsłonięcie i poświęcenie pomnika w miejscowości Zawadówka. Uroczystość na cmentarzu odprawił pochodzący z Borka Strzelińskiego ksiądz Marek Bordjakiewicz – absolwent naszej szkoły, który pełni posługę kapłańską w parafii w Dzikowcu. Jego ojciec urodził się w Zawadówce. Koncelebrował mu ksiądz parafii greckokatolickiej z Markowej Rusłan Szewczuk. Była ona bardzo wzruszająca, szczególnie dla osób, których bliscy są pochowani w zbiorowej mogile. Ksiądz Marek odprawił nabożeństwo żałobne, gdyż jak zauważył nawet nie wiemy, czy zmarli zostali godnie pochowani. Mord miał miejsce 22 grudnia 1944 r., a więc tuż przed Bożym Narodzeniem. Polacy, którzy przeżyli, uciekli do pobliskich Monasterzysk. Nabożeństwu towarzyszyła wyjątkowa oprawa, z udziałem miejscowego chóru. Odsłonięcia pomnika dokonały osoby z Polski, tam urodzone i pamiętające ówczesne czasy . Wszyscy uczestnicy uroczystości byli bardzo wzruszeni. Następnie odwiedziliśmy znajdujący się nieopodal kościół i cmentarz w Markowej. Czekała nas tam miła niespodzianka. Wokół świątyni zgromadziła się tamtejsza społeczność. Otworzyli nam wysprzątany wewnątrz kościół. Ołtarz został przystrojony kwiatami i świecami.
Podczas tego wyjazdu zwiedzaliśmy także takie miejscowości jak Zarwanica, Buczacz i Lwów. Duże wrażenie wywarł na nas cmentarz Łyczakowski oraz Orląt Lwowskich. W Katedrze Lwowskiej ksiądz Marek Bordjakiewicz odprawił mszę świętą w intencji zamordowanych w Zawadówce i Markowej. Dla uczestników było to również wzruszające wydarzenie, gdyż jak wiemy w katedrze tej składał śluby król Jan Kazimierz.
Cały wyjazd był sentymentalną podróżą w przeszłość.

Wioleta Stupnicka